Pulsoksymetr to niewielkie, przenośne urządzenie medyczne, które służy do monitorowania poziomu nasycenia krwi tlenem oraz do pomiaru tętna u pacjentów. Jest to nieinwazyjna metoda oceny parametrów życiowych, która pozwala na szybkie i dokładne uzyskanie informacji na temat stanu zdrowia osoby badanej. W ostatnich latach pulsoksymetry zyskały na popularności ze względu na swoją prostotę obsługi, dostępność oraz szerokie zastosowanie zarówno w warunkach szpitalnych, jak i w domowych.
Zasada działania pulsoksymetru
Pulsoksymetr działa na zasadzie spektrofotometrii, czyli analizy ilości światła przechodzącego przez tkanki. Urządzenie emituje dwa rodzaje światła o różnych długościach fal – czerwone (660 nm) i podczerwone (940 nm), które są pochłaniane przez hemoglobinę nasyconą tlenem (HbO2) oraz hemoglobinę nienasyconą tlenem (Hb). Na podstawie różnicy w pochłanianiu obu rodzajów światła przez tkanki, pulsoksymetr oblicza odsetek nasycenia krwi tlenem.
Budowa pulsoksymetru
Pulsoksymetr składa się z dwóch głównych części – sondy oraz wyświetlacza. Sonda to małe urządzenie, które umieszcza się na palcu dłoni, na uchu lub w innym miejscu na ciele, gdzie można zmierzyć puls. Wewnątrz sondy znajdują się diody elektroluminescencyjne emitujące światło oraz fotodetektor, który odbiera światło przechodzące przez tkanki. Wyświetlacz to ekran, na którym prezentowane są wyniki pomiarów, takie jak poziom nasycenia krwi tlenem i tętno.
Procedura pomiaru
Aby przeprowadzić pomiar za pomocą pulsoksymetru, należy najpierw umieścić sondę na odpowiednim miejscu na ciele pacjenta. Następnie urządzenie automatycznie zaczyna emitować światło, które przechodzi przez tkanki i jest odbierane przez fotodetektor. Jak tłumaczy nasz rozmówca, specjalista i doradca klientów ze sklepu internetowego Medseven:
Na podstawie analizy różnicy pochłaniania światła przez hemoglobinę nasyconą i nienasyconą tlenem, pulsoksymetr oblicza wartość SpO2. Wartość ta wyrażana jest w procentach, gdzie 100% oznacza pełne nasycenie krwi tlenem. Ze względu na swoje możliwości diagnostyczne, badania z wykorzystaniem pulsoksymetry były bardzo często wykonywane w trakcie pandemii Covid-19.
Zastosowanie pulsoksymetru
Pulsoksymetry są szeroko stosowane w medycynie ze względu na swoją prostotę obsługi oraz szybkość uzyskiwania wyników. Urządzenia te znajdują zastosowanie zarówno w warunkach szpitalnych, jak i domowych. Pulsoksymetry są szczególnie przydatne w monitorowaniu pacjentów z chorobami układu oddechowego, takimi jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy niewydolność serca. Ponadto pulsoksymetry są wykorzystywane podczas operacji, w diagnostyce medycznej oraz w monitorowaniu stanu zdrowia sportowców czy osób narażonych na niedotlenienie.
Ograniczenia i błędy pomiarów
Pomimo swojej prostoty i dokładności, pulsoksymetr może czasami dostarczyć błędnych wyników. Czynniki takie jak zimne dłonie, zły kontakt sondy z ciałem, ruch pacjenta czy obecność lakieru do paznokci mogą wpłynąć na jakość pomiaru. Ponadto pulsoksymetr może nie działać prawidłowo u osób z anemią, wysokim poziomem bilirubiny czy w przypadku zatrucia tlenkiem węgla. W takich sytuacjach konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem oraz wykonanie dodatkowych badań diagnostycznych w przychodni.